Afvalwaterpersleiding krijgt complete opknapbeurt

De persstations worden volledig gerenoveerd, de leiding wordt deels verdubbeld en er worden nieuwe afsluiters geplaatst. Het waterschap knapt de leiding op, zodat rioolafvalwater in West-Brabant ook in de toekomst veilig vervoerd en gezuiverd kan worden. Een flink karwei, maar de leiding kan er straks weer dertig jaar tegen. De persstations bij Moerdijk, Hoeven, Roosendaal en Bergen op Zoom krijgen een flinke opknapbeurt. Ook het schoonwatergemaal bij de rioolwaterzuivering in Bath wordt gerestaureerd. Het waterschap legt over een stuk van circa 3,5 km een tweede leiding aan. Om meer afvalwater te kunnen verwerken en zodat onderhoud uitgevoerd kan worden ‘terwijl de winkel openblijft’. Tot slot vervangt het waterschap vlinderkleppen door schuifkleppen. Dat is nodig vanwege de rotzooi die men in de riolering aantreft en die troep blijft hangen achter de vlinderkleppen. Leidingen, kleppen en pompen hebben het zwaar te verduren vanwege maandverband, schoonmaakdoekjes en babydoekjes, die eigenlijk niet in het toilet horen. Het project is in fases verdeeld, zodat het werk door kan gaan en inwoners en bedrijven in het gebied zo min mogelijk overlast ervaren.

Leidingverdubbeling

De grootste ingreep is dat de afvalwaterpersleiding wordt verdubbeld in het gebied van Rilland, in de Zeeuwse gemeente Reimerswaal. Over vrijwel het gehele leidingtracé van de AWP lagen twee afvalwatertransportleidingen, behalve in het gebied Rilland. Daar lag een enkele leiding. Dat stuk leidingtracé verdubbelt het waterschap nu. Het gaat om een lang stuk van circa 3,5 kilometer, vanaf het kruispunt A58/A4 (Antwerpen) tot aan het Schelde-Rijnkanaal. Hier komt een tweede leiding bij om de totale capaciteit van de afvalwaterpersleiding te vergroten van maximaal 18.000 naar 20.000 kubieke meter per uur. Aannemer GW Leidingtechniek is de verdubbeling aan het uitvoeren. De totale werkzaamheden van de leidingverdubbeling zijn naar verwachting klaar in de loop van 2020. De afvalwaterpersleiding verzamelt afvalwater van huishoudens en bedrijven uit 35 dorpen en steden in West-Brabant. Denk bijvoorbeeld aan water dat vrijkomt bij douchen, toiletbezoek, handen wassen, de wasmachine en de vaatwasser. Ook regenwater komt deels in deze leiding terecht. Al dit water wordt gezuiverd in Bath en stroomt daarna via de Westerschelde terug naar de natuur. Bij Moerdijk, Hoeven, Roosendaal en Bergen op Zoom staan persstations die het water in de goede richting pompen. 

Verschillende stappen

Het eerste deel van dit jaar stond voor GW Leidingtechniek in het teken van voorbereiding. Engineering, vergunningstrajecten, contacten met perceeleigenaren en bewoners, inkoop en het uitwerken van projectplannen. Een risicovolle en precieze aangelegenheid. Daarom is het project onderverdeeld in verschillende stappen, om alles zo gecontroleerd mogelijk te kunnen laten verlopen. De eerste stap, werkzaamheden ter plaatse van de Zoomweg (tussen Roosendaal en Bergen op Zoom) afgelopen augustus, vormde de fysieke start van de uitvoering: drie bestaande vlinderklepafsluiters met een diameter van Ø 1500 mm zijn vervangen door schuifafsluiters. Al met al een risicovolle aangelegenheid, omdat er gewerkt moest worden in de hoofdader van stroomgebied West-Brabant. Aan de hand van een draaiboek is begonnen met het afschakelen en leeg zetten van de leidingen, waarna de daadwerkelijke inbouw van start kon gaan in de verbindingsleiding, en de leiding weer gevuld kon worden.
Spannend, want alle werkzaamheden moesten in een tijdsbestek van acht uur gerealiseerd zijn en al die tijd was er geen afvoer naar de rioolwaterzuivering mogelijk. Vervolgens is er tijdens een fase van beperking van de afvoercapaciteit, waarbij er één leiding buiten gebruik gebleven is, een tweede afsluiter vervangen. Daarna kon er gewisseld worden van leiding en werd ook de derde vlinderklepafsluiter vervangen door een schuifafsluiter.
De schuifafsluiters vervangen de zogenaamde vlinderkleppen. De verwijderde vlinderkleppen sloten de leidingdelen door ‘doekjes’ in het afvalwater niet meer goed af. Daardoor kon onderhoud aan de leiding niet meer veilig uitgevoerd worden. Met de nieuwe schuifafsluiters hebben we daar geen last meer van.

Na de Zoomweg

Na een technisch moeilijke, maar vlot verlopen, inbouw bij de Zoomweg (tussen Roosendaal en Bergen op Zoom) stond een volgende stap op de planning: het afpersen van een bestaande betonnen zinker met een diameter van Ø 1500 mm onder de A4. Deze zinker is tijdens de realisatie van de A4 al aangelegd, met het oog op de verdubbeling van de afvalwaterpersleiding. Om vast te stellen of de zinker nog voldoet, heeft GW Leidingtechniek deze getest op sterkte en waterdichtheid.
Gelijktijdig is er gestart met het uit bedrijf nemen en droogzetten van de effluentleiding (Ø 1800 mm) tussen de rioolwaterzuivering Bath en knooppunt Bath. Het knooppunt Bath is een verzamelput waar zes vlinderklepafsluiters (Ø 1500 mm) en twee vlinderklepafsluiters (Ø 1800 mm) in geplaatst staan. Op het knooppunt neemt het afvalwater de afslag naar de zuivering Bath. En vanuit de zuivering komt het gezuiverde water vervolgens weer terug bij het knooppunt, vanwaar het naar het lozingspunt op de Westerschelde gaat. Een gedeelte van de afsluiters in het effluentgedeelte is gereviseerd. En de effluentleiding is geïnspecteerd op eventuele onvolkomenheden.
Naast deze revisiewerkzaamheden is er een bestaande vlinderklep (Ø 1500 mm) op de rioolwaterzuivering Bath vervangen door een schuifafsluiter en is er een nieuwe aansluiting gemaakt van Ø 1000 mm middels een drukloze aanboring op de bestaande effluentleiding (Ø 1800 mm), ter hoogte van het bestaande knooppunt Bath. Deze aansluiting is nodig om verdere werkzaam­heden te kunnen realiseren en de afvoer van afvalwater te kunnen blijven waarborgen.

Communicatie

De volgende stap was de daadwerkelijke verdubbeling van de afvalwaterpersleiding: de aanleg van AWP 2. Over een lengte van circa 3,5 km is er een nieuwe glasvezelversterkte kunststof DN Ø 1500 mm leiding aangelegd, voorzien van diverse ‘kunstwerken’. Onder kunstwerken wordt onder andere verstaan het toepassen van drie zinkers onder watergang ‘De Kil’, het plaatsen van mangaten en het plaatsen van afsluiters, DN Ø 1000 mm. Tijdens de werkzaamheden zijn lastige passages gekruist. Communicatie met de omgeving is en blijft van wezenlijk belang. Als de gehele AWP 2 gelegd is, wordt de nieuwe leiding beproefd op druk en dichtheid en kan deze in gebruik genomen worden.

Dit artikel is samengesteld uit meerdere bijdragen van medewerkers van waterschap Brabantse Delta en GW Leidingtechniek.